Explorar los documents (1921 total)

IMG_1638.JPG
Lo viatge de Joana - Sason 1 / Episòdi 2
Clément, Anne. Auteur, interprète
Benichou, Julien. Compositeur
Alranq, Perrine. Interprète
Jean Hebrard. Interprète
Huang, Edda. Interprète
Benichou, Daphné. Interprète
Zinner, Lucas. Interprète
Texte de l'episodí 2 : 

Durbissi la pòrta de l’ostal e davant ieu una filha dins sos 20 ans benlèu, polideta, los peus negres, los uòlhs verds, la pèl bruna, granda e linja, una maleta dins la man que me demanda amb un bel sorire e una votz doça :

- "Madama Joana Belcaire?"

- "Òc es ieu ! De qué volètz ?"

- "Vos sovenètz de Maria Delbàs, ma maire ?"

- "Benlèu, possible…"

- "Èretz au collègi ensemble dins las annadas…"

- "E de qué fa vòstra maire ara ?"

- "Pecaire es mòrta la paura l’an passat e m’a totjorn dich : s’un jorn sès dins la maganha vai te'n veire mon amiga Joana Belcaire, t’ajudarà.

- "Ieu ? Coma vos podriái ajudar : ai ges de trabalh per une filha coma vos, soisoleta e subretot pensi que ara que soiretirada, vòli viatjar."

- "Benlèu que me poiriatz lotjar ? En escambi de la cambra e del manjar fariái lo dedins e tanben lo defòra, qu’avètz un polit jardin."

- "Madama siatz plan brava : ai pas d’endrech ont anar !"

I aguèt un silenci : aquela filhòta me fasiá pena de la daissar defòra…Benlèu que verai, sa maire èra al collègi amb ieu? Puèi sens soscar mai longtemps :

- "Dintratz : dormiretz aquí aquesta nèit e deman cercaretz un endrech ont anar."

 Ai ensajat de trapar sus la cara d’aquela jove una semblança amb una femna qu’auriái coneguda dins ma joinessa : res. Li ai mostrat la sala d’aiga, l’ai menada dins la cambra d’amics.

- "Pausatz vos aquí e vos sonarai per lo dinnar. Ara ai de causas de far."

- "Per l’enterrament de vòstre tonton Vincenç?"

- "Cossí o sabètz ?"

- "Tot lo vilatge ne parla e dison que ara siatz rica !"

- "Res es pas encara fach ! Mas avètz rason l’enterrament es per deman."

- "Vos ajudarai per reçaupre la familha…"

Ai tancat la pòrta e soi anada dins lo salon e me soi assetada : tot aquò semblava pas de bon ! Qual èra aquela filha ? E aquela Maria Delbàs ? Ges de sovenir d’aquela filha au collègi o endacòm mai. Benleù qu’èra son nom de femna maridada ? Los pantaisses se n’èran anats, la realitat m’emplenava la tèsta e me fasiá mau. 

Lo telefòn sonèt : sus la maquina s’afichèt lo nom de Mèstre Bardòt, lo notari de l’oncle Vincenç :

- "Madomaisèla Belcaire ?"

- "Bonjorn Mèstre Bardòt, cossí anatz ?"

- "Madomaisèla ai besonh de vos veire : es temps de legir lo testament de vòstre oncle."

- "Lo cal faire uèi ?"

- "Sulpic : l’oncle a demandat que lo testament siá legit a la familha, es a dire vos e vòstre cosin Paul abans l’enterrament !"

- "A bon !?"

- "Vòstre cosin Paul serà dins mon burèu a 4 oras : i vos espèri tanben."

- "Vendrai, ajatz pas paur, Mèstre Bardòt !"

Ai pausat lo telefòn. E ara de qu'anavi faire d’aquela filha ? La laissar soleta dins l’ostal ambe los cats ? Non, aviái pas fisança : vendriá ambe ieu e m’esperariá dins la sala d’espèra del notari. Quina istòria !

- "Madomaisèla Delbàs!"

- "Mon nom es Matilda, Matilda Delbàs."

- "Matilda es un polit nom. Matilda vendretz amb ieu encò del notari o se volètz vos pausarai davant lo supermercat e vos tornarai prene aprèp mon rendètz-vos.

- "Ai ges d’argent per crompar de causas al supermercat !"

- "Alara vendretz amb ieu e m’esperaretz dins la sala d’espèra del notari."

Començavi de susar e de tremolar : de qu’aviái fach de durbir la pòrta e daissar dintrar dins mon ostal una filha qu’aviái pas jamai vista ? Benlèu que seriá una bona causa de li demandar sos papièrs? Òm pòt èstre brava, mas sens èstre completament nècia ! O benlèu que Matilda èra la filha qu’aviái pas poscut aver. Quand èri jove èra pas possible d’èstre «filha maire » la sola causida èra de demorar vièlha filha coma dison los mascles al cafè de la Prima. 

Zo mai, lo telefòn…..

Veire l'episòdi 3

 

IMG_1659.JPG
Lo viatge de Joana - Sason 1 / Episòdi 1
Clément, Anne. Auteur, interprète
Benichou, Julien. Compositeur
Gaspa, Marie. Interprète
Capron, Michel. Interprète
Hébrard, Jean. Interprète
Tèxte de l'episòdi 1 : 

Vòli pas plorar : uèi l’oncle Vincent se n’es anat. Es totjorn estat un tipe un pauc malbiaissut mas aviá pas oblidat lo sorire e la convivéncia ambe los qu’aimava : de segur èra pas un trobador. Me cal vos o dire, de trobaires, se'n tròba pas pus dins lo vilatge : a ! Si ! Lo papet Bertrand, al cafè de la Prima, quand a engolit tres o quatre pastagàs se soven del temps onte sa grand cantava e contava : alara lo cèl càmbia de color e sos uòlhs s’emplisson de lagremas que davalan sus sa pèl cuècha al solelh e roge de tant de còps beguts entre las socas de sa vinha. 

Me presenti : ieu soi Joana Belcaire, la vièlha filha dau caire, sessanta ans, grandassa per una femna dau miegjorn (1m67), ni magra ni grassa, los uòlhs blaus tròp gròs per èstre polits, lo menton ponchut, los pels blondàs per amagar la blancor de l’atge, la boca granda e fina, la pèl blanca e roja . N’i a que dison que dins mon folhum soi estada una bèla planta : mas degun m’agradava pas. E quand me passegi per carrièra me fa plaser de tornar vèire los vielhs amorós de ma joinessa.

De còps que i a, vesi encara la flama de l’amor de luènh s’alucar dins lo : "Bonjorn Joana, cossí vas ? Totjorn redda e l’esquina drecha com’una joventa ! » Aqueste matin la cançon es cambiada quand rescontri dins la carrièra Nauta lo Renat – qu’èra tant polit e un de los qu’ai aimat tant e tant per mos vint ans. Mas sens res me dire aviá fach un enfant a la Roseta e èra estat forçat de la maridar. Ara es retirat : èra emplegat al servicis de la Comuna. : "E ben! ton oncle nos a laissat , es anat beure un còp encò del Bon Dieu. Pecaire, lo Vincenç èra pas un grand òme mas èra un òme qu’aviá totjorn trabalhat e susat per esparnhar tanben. Quales son los eretièrs ? Aviá ges d’enfants e es tu la mai pròcha. Vas devenir un partit interessant : benlèu que traparàs enfin un marit. Serà pas trop lèu !" .

 Verai que l’oncle Vincenç m’a daissat tot çò qu’aviá : es a dire un ostal, sas vinhas – 20 ectares, e son compte a la banca. Mas caldrà esperar un pauc per saupre quant d’argent i a per ieu. Comenci de pantaissar : dins mon sovenir i a un òme, Romieg, qu’ai pas jamai poscut oblidar : cada mes de genièr me manda una letra de Baltimòre, dins lo Mariland en America, per l’an novèl. Èra maridat amb una americana qu’es mòrta, ara. Èra professor de lenga romana a l’universitat e coma dins aquel país trabalhan tard, deu totjorn ensenhar. Es temps de viure ara, es temps de viatjar : soi estada emplegada de la Pòsta tota ma vida, ai pas jamai agut d’enfants. La rason rasonabla, e mos cats qu’ai pas jamai volgut abandonar, m’an empachat de viure d’afons. Vòli un lifting, de vestits a la mòda, me caldrà aprene un pauc l’anglés (pensi pas que se pòsca aprene l’amerlòc) e partirai rejónher l’amor de ma vida dins lo país d’Obama : l’aventura es a ma pòrta, la me cal durbir per la faire dintrar : un dos tres…. 

Me cal beure un pichòt veire de Tuilet qu’ai crompat a Estagel, que l’aimi tant : es doç aquel vin quand passa dins la garganta. Ara soi dins lo sèti que m’a laissat ma grand, los pès sus una cadièra, me vòli negar dins mos pantaisses. E primièr me caldrà anar veire, lo notari. Mas mon pichòt det crida com’un fadòli :

 -"Joana : primièr te cal enterrar l’oncle Vincenç, passar per lo crematorium e convidar lo vilatge a beure un còp". 

- "As rason : champanhe per totes sus la terrassa de l’oncle Vincenç ! Non, dins mon ostal !" 

- "De còps que i a semblas de pas èstre una femna d’aquí : es pas de champanhe que vòlon beure totes : vòlon de pastís e las femnas de muscat de Rivesaltas !" 

- "As totjorn rason ! Farai com’as dich. E ara al trabalh lo monde es a ieu ! Romieg : a tu per la vida". 

E lo Tuilet davalèt dins mon estomac.

Me cal veire sus l’ordenador ont’es Baltimòre, la baia del Cheasepeake - deu èstre dificil de mastegar aquel nom-: Mappy, non me cal clicar sus Estats-Units… cercar Mariland … Mas vaquí que quauqu’un sona a la pòrta : qual pòt èstre : lo notari, los cosins, un amorós o benlèu un panaire ?.....

Veire l'episòdi 2

St-etienne-dalbagnan2.jpg
Collectage : Chansons et vie rurale à Prémian
Bouët, Jacques (enquêteur)

Discussion avec une femme âgée sur les chansons et la vie rurale dans le village de Prémian. Le témoin chante ou fredonne quelques chants traditionnels et des chansons populaires. L'entretien commence et s'achève avec des airs musicaux joués à l'accordéon.

Sommaire

 00:00:00 à 00:02:37 - Air d'accordéon : Ah ! Le petit vin blanc 00:02:37 à 00:05:07 - Air d'accorédon : Los esclops
00:05:07 à 00:07:34 - Cantique en occitan
00:07:34 à 00:08:44 - Chant : Pastres, pastretas
00:08:44 à 00:09:34 - Discussion autour de la traduction ancienne des chants de noël en patois
00:09:34 à 00:10:03 - Chant : Lous pastres descendon, descendon cargats
00:10:03 à 00:11:52 - Remarques sur l'apprentissage du français et du patois à l'ecole
00:11:52 à 00:13:35 - Discussion sur les études
00:13:35 à 00:14:53 - Réflexion sur les propriétaires terriens et la richesse aujourd'hui - L'abandon des terres
00:14:53 à 00:16:38 - Discussion sur le marché de l'emploi et les avantages du métier d'instituteur
00:16:38 à 00:16:54 - Explications sur la danse du quadrille 00:16:54 à 00:17:15 - Chant : Per plan dançar, viva la limosina 00:17:15 à 00:17:29 - Chant : Polka
00:17:29 à 00:19:15 - Chant : Charleston, Chacun son truc (Maurice Chevalier)
00:19:15 à 00:20:16 - La jeunesse durant la guerre de 1914-1918 00:20:16 à 00:20:49 - Le Graïle
00:20:49 à 00:22:10 - Récit de la moisson
00:22:10 à 00:23:36 - Chant : Los Segaires
00:23:36 à 00:24:06 - Discussion autour des conditions de travail des moissonneurs
00:24:06 à 00:25:18 - Explications autour des chansons du 14 juillet 00:25:18 à 00:28:07 - Discussion autour des conditions de vie hier et aujourd'hui, dans les villes et les campagnes
00:28:07 à 00:30:48 - Air d'accordéon
00:30:48 à 00:31:28 - Air d'accordéon : Pòrc Gras
00:31:28 à 00:32:56 - Air d'accordéon

Vieussan_2009.jpg
Collectage : Discussion autour du patois et de la culture orale
Bouët, Jacques (enquêteur)
Escandre, Monsieur (informateur)
Escandre, Madame (informateur)
Discussion enregistrée auprès de M. et Mme Escandre, entourés d'autres personnes. Les témoins tentent de se rappeler de vieilles chansons avant de discuter avec l'enquêteur de son travail et de la différence entre le patois parlé et écrit. A la suite de la discussion, une informatrice entonne deux chants de noël.
salvetat_etienne.jpg
Airs traditionnels joués à l'accordéon par Yves Arnaud / Jacques Bouët
Bouët, Jacques (Collecteur)
Arnaud, Yves (Accordéoniste)
Enregistrement traité dans le cadre du programme Patrimoine Oral du Massif Central .
L'accordéoniste Yves Arnaud joue successivement plusieurs airs traditionnels à l'accordéon et accompagne ses interprétations de quelques explications.

00:00:00 à 00:00:40 Buffatièra
00:00:40 à 00:02:07 Air à danser
00:02:07 à 00:03:31 Buffatièra
00:03:31 à 00:05:20 La Manivelle
00:05:20 à 00:06:06 Tric Trac
00:06:06 à 00:07:08 Montava la marmita
00:07:08 à 00:07:47 Lo curarèm l'esclop
00:07:47 à 00:10:33 Scottish
00:10:33 à 00:11:02 La valse brune
00:11:02 à 00:13:26 Quand lo merle sauta al prat
00:13:26 à 00:14:52 Discussion autour de la bourrée
00:14:52 à 00:17:08 Linette Polka
00:17:08 à 00:19:56 Air à danser
00:19:56 à 00:20:18 Lo virolet
00:20:18 à 00:20:49 Polka
00:20:49 à 00:22:29 Polka
00:22:29 à 00:24:24 Très vieil air
00:24:24 à 00:26:01 Lo revelhon
00:26:01 à 00:27:36 Air à danser
00:27:36 à 00:29:52 Blanche de Castille


St-Vincent-d\'Olargues_eglise.JPG
Bouët, Jacques (enquêteur)
Vidal, Rose (informateur)
Moudier, Madame (informateur)
Une femme chante deux chants traditionnels.

00:00:00 à 00:01:32 Mon paire m'a maridada
00:01:32 à 00:02:13 L'informatrice tente de se rappeler des paroles d'une chanson
00:02:13 à 00:02:36 Se Canta
Courniou_Marthomis_vue_generale.JPG
Bouët, Jacques (enquêteur)
Moudier, Madame (informateur)
Deux femmes et un homme chantent plusieurs chants. Ils interprètent deux versions du Se Canta, un répertoire de chants de noëls occitans et diverses chansons en français.
800px-La_Salvetat-sur-Agout_vue_generale.JPG
Fêtes et divertissements à La-Salvetat-sur-Agout / Jacques Bouët
Bouët, Jacques
Enregistrement traité dans le cadre du programme Patrimoine Oral du Massif Central
Entretien avec Alain Cros et un anonyme qui racontent les coutumes et le déroulement des fêtes à La-Salvetat-sur-Agout. Ils évoquent notamment les festivités entourant le Conseil de Révision et le Carnaval. Ils interprètent également plusieurs airs et chants de fêtes.
ND_Tredos_2.jpg
Contes et proverbes enregistrés à Saint-Etienne-d'Albagnan, été 1970
Enquête auprès d'un couple enregistré à Saint-Etienne-d'Albagnan (Hérault). L'homme raconte deux contes en occitan dont une version du curé de Cucugnan avant d'énoncer un proverbe sur la Saint-Médard. Puis, la femme chante une chanson en occitan : Las reviradas de Marion. 

 

00:00:00 à 00:16:59 Conte en occitan : Le Curé de Cucugnan 

00:17:00 à 00:20:52 Conte en occitan 

00:20:52 à 00:21:02 Proverbe en occitan sur la Saint-Médard

 00:21:02 à 00:21:41 Discussion sur un chant oublié 

00:21:41 à 00:23:35 Chant en occitan : Las reviradas de Marion

 

que_dalle.jpg
Vernet, Florian (1941-....)
Fait partie d'une série de 10 enregistrements conçus et enregistrés par Florian Vernet, pour en savoir plus sur l’influence de l’occitan sur l’argot français classique.
sus 193